Đổ cả gia tài vào cây chè
Anh Thơm cho biết, cuộc sống của anh từ nhỏ đã gắn bó với cây chè. Những đồi chè quanh nhà không chỉ là sinh kế của gia đình mà còn là niềm say mê, thú vui lao động của mấy anh em sau những giờ học trên lớp. Nhờ có đồi chè mà anh Thơm được bố mẹ tạo điều kiện cho ăn học đầy đủ, có nghề nghiệp ổn định.
Đã có một khoảng thời gian khá dài anh Thơm theo nghề bất động sản, anh cũng từng mang sản phẩm chè của gia đình đi tặng, biếu, mời khách hàng của mình. Khi được thưởng thức chè Vô Tranh thơm ngon, ai cũng tỏ ra thích thú, đã có người trở thành khách ruột của anh đến tận bây giờ. Nhiều lúc anh trăn trở tại sao chè quê hương ngon vậy nhưng mà vẫn rẻ. Mỗi khi nhắc đến chè Thái Nguyên người ta thường nhớ đến Tân Cương, La Bằng... Vậy vị trí của chè Vô Tranh ở đâu.
Chính những suy nghĩ ấy đã thôi thúc anh tìm câu trả lời cho câu hỏi "Làm sao để nâng cao giá trị cây chè Vô Tranh". Khi anh quyết định bỏ nghề để về quê làm chè thì nhiều người cho là anh "dại".
Anh Thơm chia sẻ, anh cũng nhận thấy mình liều quá, bởi ngoài những kiến thức cơ bản biết từ ngày bé thì anh không có nhiều hiểu biết về thị trường hay xu hướng phát triển của sản phẩm chè. Thế nhưng, anh luôn có một suy nghĩ rằng "Người đi ra từ đất chè, không thể thất bại bởi chính cây chè được".
Nghĩ là làm, đến năm 2019, với quyết tâm nâng cao giá trị cây chè Vô Tranh, anh Thơm đã quyết định trở về quê hương. Là người có nhiều năm lăn lộn với nghề kinh doanh, chính vì thế anh Thơm không định hướng phát triển kinh tế theo quy mô hộ gia đình mà hướng đến sự hợp tác với người dân địa phương nhằm nâng cao giá trị sản phẩm chè Vô Tranh.
Anh Thơm nghĩ rằng, nếu muốn làm chè tử tế thì cần phải làm chỉn chu từ A đến Z. Có nghĩa là tất cả các khâu từ trồng, chăm sóc, chế biến, đóng gói rồi bảo quản và quảng bá sản phẩm đều phải làm thật chuyên nghiệp.
Sau bao năm kinh doanh, anh đgóp được một số vốn, anh đã "rút" dần rồi tìm kiếm vùng nguyên liệu chè VietGAP, bao tiêu đầu ra cho bà con nông dân. Anh còn đầu tư xây dựng nhà xưởng, mua sắm các loại máy móc trang thiết bị hiện đại giúp tự động hóa 70% khâu chế biến; thuê người thiết kế logo, làm bộ nhận diện thương hiệu, thiết kế bao bì sản phẩm... Năm 2021, anh đã đầu tư hơn 300 triệu đồng để xây dựng nhà trưng bày, giới thiệu sản phẩm chè. Cho đến nay, số tiền mà anh Thơm đầu tư phải "ngốn" cả tỷ đồng. Theo anh Thơm, nếu muốn làm chè chuyên nghiệp thì đây chính là những thứ cần thiết.
Ngồi chung một thuyền với bà con nông dân
Trong quá trình tiếp xúc với bà con nông dân làm chè ở địa phương anh Thơm nhận ra, bà con vẫn sản xuất chè theo hướng truyền thống, quy mô nhỏ lẻ, manh mún khiến sản lượng và giá trị cây chè không cao.
Chính vì thế, anh Thơm quyết định thành lập HTX sản xuất chè VietGAP để nâng cao sản lượng và chất lượng sản phẩm chè. Vào tháng 8/2020, HTX chè sạch Đạt Phát chính thức được thành lập với ngành nghề kinh doanh chính là "sản xuất chè".
Anh Thơm cho biết, sản xuất chè theo phương pháp truyền thống mạnh ai nấy làm khiến cho sản phẩm chè của bà con không có thương hiệu, ít người biết đến, giá bán lại rẻ mà việc tiêu thụ vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Do đó, anh nghĩ thành lập HTX sẽ giúp gia đình anh cũng như các thành viên làm giàu hiệu quả hơn từ cây chè.
Cho đến nay, HTX chè sạch Đạt Phát đã có 7 thành viên chính thức và liên kết với 30 hộ nông dân, diện tích vùng nguyên liệu chè VietGAP rộng 15ha. Mỗi năm, bình quân sản lượng chè búp tươi của HTX đạt 175 tấn, tương đương với khoảng 35 tấn chè búp khô, với đa dạng các sản phẩm từ những giống chè thơm, chè lai như Long Vân, Thúy Ngọc, Phúc Thọ, Kim Tuyên, TRI 777....
Ông Vũ Văn Khâm, Tổ trưởng Tổ VietGAP xóm Liên Hồng 2, xã Vô Tranh - đơn vị liên kết với HTX cho biết, tổ đã bắt đầu sản xuất chè VietGAP từ năm 2017. Nhiều năm liền, sản phẩm chè của bà con vẫn được bán ở các chợ hoặc bán cho tư thương nên việc tiêu thụ không quá thuận lợi mà giá cả cũng không có nhiều thay đổi. Từ khi liên kết với HTX thì đầu ra đã ổn định hơn, giá bán cao hơn 20-30% so với giá ngoài thị trường, nhờ đó mà bà con yên tâm gắn bó với phương pháp sản xuất theo quy trình VietGAP.
Chị Lê Thị Phương ở xóm Liên Hồng 2 cũng cho biết, sau khi liên kết với HTX thì chị đã được đi học các lớp nâng cao về kiến thức sản xuất, chế biến, nhờ đó mà giá trị sản phẩm chè của gia đình chị đã được nâng cao.
Anh Thơm chia sẻ, giờ đây sản phẩm chè của HTX đã có mặt tại nhiều tỉnh, thành như Hà Nội, Hải Phòng, Bình Dương, Đồng Nai... Đã có nhiều sản phẩm chè Đạt Phát được người yêu chè "xách tay" ra nước ngoài để tặng cho bạn bè, người thân, khách hàng. Theo anh Thơm, đây chính là bước đầu thành công của HTX. Ngoài ra, HTX đang tiến hành thí điểm sản xuất chè theo hướng hữu cơ trên diện tích 5ha.
Chị Nguyễn Thị Hà, thành viên của HTX chè sạch Đạt Phát chia sẻ, khi quyết định chuyển sang làm chè hữu cơ chúng tôi đã rất lo lắng liệu chất lượng chè hữu cơ có tốt hơn chè trồng bằng phương pháp truyền thống không, có ít sâu bệnh hơn không, và đặc biệt năng suất chè có giảm hơn không. Tuy nhiên, sau một thời gian triển khai trồng chè hữu cơ thì chất lượng chè đã được nâng lên mà năng suất vẫn giữ vững. Khi đó, chị cùng nhiều bà con khác đã hoàn toàn tin tưởng và tiếp tục đầu tư sản xuất theo hướng này.
Chia sẻ về định hướng phát triển của HTX anh Thơm quả quyết, HTX vẫn đi theo hướng ban đầu đó là "Làm sao để nâng cao giá trị cây chè Vô Tranh?". Hiện HTX cũng đang hoàn thiện hồ sơ để đăng ký sản phẩm OCOP. Trong tương lai gần thì HTX vẫn kiên quyết đi theo con đường sản xuất chè sạch để tạo nên một thương hiệu chè trong tương lai gần.
Theo Báo Thái Nguyên
