Thông tin này lập tức gây xôn xao trong giới tài chính – ngân hàng, bởi ông Đỗ Anh Tú từng được coi là một trong những doanh nhân tiêu biểu của Việt Nam, người đứng sau sự thành công của những thương hiệu lớn như TPBank, TPS và đặc biệt là Diana – thương hiệu băng vệ sinh từng làm nên lịch sử trong ngành hàng tiêu dùng Việt Nam.
Ông Đỗ Anh Tú sinh năm 1962, là con trai của doanh nhân nổi tiếng Đỗ Thế Sử và là em trai của ông Đỗ Minh Phú – Chủ tịch Hội đồng sáng lập Tập đoàn Vàng bạc Đá quý DOJI kiêm Chủ tịch HĐQT TPBank. Dù xuất phát từ lĩnh vực kỹ thuật, với tấm bằng Phó tiến sĩ ngành Máy năng lượng tại Đại học Kỹ thuật Praha (Cộng hòa Séc), ông Tú lại trở thành một chuyên gia có tiếng trong lĩnh vực quản trị thương hiệu và marketing. Tháng 3/2025, ông bất ngờ nộp đơn từ nhiệm toàn bộ chức vụ tại TPBank và TPS với lý do cá nhân, một động thái khiến dư luận không khỏi đồn đoán, và giờ đây thông tin khởi tố càng khiến sự nghiệp của ông trở thành tâm điểm chú ý.
Tên tuổi ông Đỗ Anh Tú gắn liền với câu chuyện khởi nghiệp cùng anh trai Đỗ Minh Phú xây dựng thương hiệu băng vệ sinh Diana từ năm 1997. Thời điểm đó, thị trường sản phẩm chăm sóc phụ nữ ở Việt Nam gần như bị chi phối bởi các thương hiệu quốc tế, trong đó nổi bật là Kotex của Kimberly-Clark (Mỹ). Với số vốn ban đầu chỉ 600.000 USD, hai anh em họ Đỗ đã tạo nên một thương hiệu Việt có thể cạnh tranh sòng phẳng, nhờ chiến lược marketing thông minh và khẩu hiệu ấn tượng “Là con gái thật tuyệt”. Diana nhanh chóng giành thị phần lớn, trở thành thương hiệu quen thuộc với hàng triệu phụ nữ Việt Nam.
Sau hơn một thập kỷ phát triển, Diana trở thành “mục tiêu vàng” trong mắt các tập đoàn đa quốc gia. Năm 2011, Tập đoàn Unicharm (Nhật Bản) – một trong những “ông lớn” châu Á trong ngành hàng tiêu dùng, đặc biệt là bỉm và băng vệ sinh – đã chi 184 triệu USD để mua lại 95% cổ phần Diana. Thương vụ này được xem là một trong những giao dịch M&A đình đám nhất thời điểm đó, không chỉ đưa tên tuổi của gia đình Đỗ Minh Phú – Đỗ Anh Tú trở nên nổi tiếng mà còn đánh dấu sự trưởng thành của các doanh nghiệp Việt Nam khi lần đầu tiên một thương hiệu nội địa được định giá gần 200 triệu USD. Tuy nhiên, khi nhìn lại sau hơn một thập kỷ, rõ ràng phía Unicharm là bên hưởng lợi lớn nhất, bởi Diana dưới bàn tay của người Nhật đã tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, củng cố vị thế thống trị thị trường.
Sau khi bán Diana, ông Đỗ Anh Tú vẫn gắn bó với thương hiệu này với vai trò Tổng giám đốc và sau đó là Phó Chủ tịch thường trực Diana Unicharm, góp phần duy trì bản sắc thương hiệu Việt trong giai đoạn chuyển giao. Chỉ trong năm 2012, ngay sau khi về tay Unicharm, doanh thu của Diana đạt 2.523 tỷ đồng, tăng 50% so với năm 2011. Đến năm 2015, con số này đạt 4.513 tỷ đồng, vượt qua đối thủ lớn Kimberly-Clark Việt Nam. Năm 2016, Diana cán mốc doanh thu 5.050 tỷ đồng, một thành tích hiếm thấy với một thương hiệu khởi nguồn từ Việt Nam.
Theo Forbes Việt Nam, năm 2024, Diana Unicharm đạt doanh thu hơn 8.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 60% thị phần băng vệ sinh, 40% tã trẻ em và 65% tã người lớn tại Việt Nam. Nhà máy Bắc Ninh của Diana Unicharm rộng tới 270.000 m², sản xuất 5 tỷ miếng sản phẩm mỗi năm, phục vụ cả thị trường trong nước và xuất khẩu. Tập đoàn Unicharm đặt mục tiêu biến Diana Unicharm thành doanh nghiệp FMCG tỷ đô trước năm 2030, với tốc độ tăng trưởng dự kiến 15% mỗi năm. Khi nhìn vào bức tranh hiện tại, có thể thấy Unicharm đã khai thác triệt để giá trị thương hiệu Diana, chứng minh rằng thương vụ M&A năm 2011 là một khoản đầu tư “hời” đối với tập đoàn Nhật Bản.
Câu chuyện khởi nghiệp của hai anh em họ Đỗ cũng chứa nhiều yếu tố thú vị. Ông Đỗ Minh Phú từng kể rằng ý tưởng kinh doanh băng vệ sinh nảy ra một cách tình cờ. Khi ông Đỗ Anh Tú còn du học ở Tiệp Khắc, mỗi lần gửi đồ pha lê về nước, anh em ông dùng băng vệ sinh để chèn lót bảo vệ hàng dễ vỡ. Nhận thấy đây là sản phẩm thiết yếu nhưng thị trường Việt Nam lúc đó còn rất sơ khai, họ quyết định đầu tư vào lĩnh vực này. Với chiến lược thông minh và sự nhạy bén, Diana đã nhanh chóng vươn lên, trở thành một câu chuyện thành công tiêu biểu của doanh nhân Việt thời kỳ hội nhập.
Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu 2008 đã khiến thị trường vốn trở nên căng thẳng, lãi suất trong nước có thời điểm lên tới 20-21%, gây áp lực nặng nề cho các doanh nghiệp sản xuất. Đứng trước thách thức này, gia đình ông Phú – ông Tú quyết định bán Diana để rút vốn, mở ra cơ hội tái đầu tư vào các lĩnh vực tiềm năng hơn. Một phần lớn số tiền từ thương vụ Diana đã được rót vào Ngân hàng Tiên Phong (TPBank), vốn là một trong 9 ngân hàng yếu kém cần tái cấu trúc vào thời điểm đó. Dưới sự lãnh đạo của ông Đỗ Minh Phú, TPBank nhanh chóng vượt qua khó khăn, trở thành một trong những ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân phát triển mạnh nhất Việt Nam. Năm 2024, TPBank đạt lợi nhuận trước thuế gần 7.600 tỷ đồng, tăng 36% so với năm 2023 và vượt xa kế hoạch đề ra, khẳng định vị thế của mình trên thị trường tài chính.
Dù ông Đỗ Anh Tú từng là một trong những doanh nhân tiêu biểu của Việt Nam, góp phần tạo dựng nên những thương hiệu lớn và truyền cảm hứng cho thế hệ khởi nghiệp, nhưng không một cá nhân nào có thể đứng trên pháp luật. Thành công trong kinh doanh, dù rực rỡ đến đâu, cũng không thể trở thành “lá chắn” cho những sai phạm nếu có. Cơ quan chức năng đã và đang điều tra vụ việc, và nếu kết luận ông Đỗ Anh Tú vi phạm pháp luật, bản án nghiêm minh sẽ là điều tất yếu.
Câu chuyện này vì thế không chỉ là cú sốc của riêng giới tài chính – ngân hàng, mà còn là bài học sâu sắc cho cộng đồng doanh nhân về sự minh bạch, quản trị rủi ro và trách nhiệm với xã hội.
Để xây dựng một doanh nghiệp bền vững, không chỉ cần tầm nhìn và chiến lược, mà còn phải đặt yếu tố pháp lý và đạo đức lên hàng đầu. Trường hợp của ông Đỗ Anh Tú cũng như một “tấm gương ngược”, nhắc nhở rằng một thương hiệu mạnh chỉ thực sự có giá trị khi nó được xây dựng trên nền tảng minh bạch và tuân thủ luật pháp.
