Cuộc sống tốt hơn nhờ nuôi ong
Ông Đặng Thanh Tùng, Giám đốc của HTX Mật ong Tùng Hằng chia sẻ: "Khách hàng khi đã dùng mật ong hoa của rừng ngập mặn thì khó lòng chê được. Mới đây, có một siêu thị tại Hà nội đã đặt hàng tôi 500 chai mật ong để bán mà vẫn không đủ để cung cấp". Ông cũng chia sẻ về hành trình nuôi ong lấy mật và quá trình đổi đời của người dân nơi đây nhờ nuôi ong, giúp người dân vùng biển thoát nghèo.
Ông Tùng cho biết, năm 1997, xã Đại Hợp là một trong những địa phương đã nhận được tài trợ của Nhật Bản để thực hiện dự án "Trồng rừng ngập mặn giảm thiểu rủi ro và thảm họa" với tổng diện tích trồng rừng là 650ha. Sau 3 năm thì cánh rừng sú, vẹt, đước, bần nơi đây dần ra hoa. Đã có nhiều người nuôi ong ở các tỉnh, thành phố khác mang ong đến đây để hút mật hoa. Khi đó, nhiều hộ dân trong vùng nhận thấy tiềm năng kinh tế từ việc nuôi ong nên đã quyết định đầu tư, chuyển đổi từ nghề đánh bắt và nuôi trồng thủy hải sản sang nuôi ong lấy mật hoa rừng ngập mặn.
Ông Tùng chia sẻ thêm, không giống như những vùng khác nuôi ong bằng mật hoa nhãn, hoa vải hay hoa táo, những loại cây này chỉ ra hoa từ 1-2 tháng, hết mùa hoa thì người nuôi ong phải chuyển chúng đến nơi khác để hút mật. Thế nhưng, rừng ngập mặn nơi đây thì khác, 1 năm có đến 9 tháng ra hoa. Điều đó có nghĩa là, nguồn thức ăn trong tự nhiên cho ong luôn dồi dào. Chỉ có 2 tháng trong năm là tháng 8, tháng 9 hoa trong rừng ít đi, người dân phải chuyển mật ong sang địa bàn giáp đó là phường Bàng La, quận Đồ Sơn để ong hút mật từ hàng trăm ha hoa táo đang trổ.
HTX Mật ong Tùng Hằng hiện có 1.000 đàn ong, trung bình một đàn một năm có sản lượng trung bình 12 lít. Mỗi năm sản lượng hợp tác xã lại tiếp tục tăng lên đáng kể, đạt bình quân từ 8-9 nghìn lít, giá bán khoảng 300.000 đồng/lít, lợi nhuận thu 700 triệu đồng/năm. Mật ong của hoa rừng ngập mặn chủ yếu được tiêu thụ tại các tỉnh miền Bắc và miền Trung như Hải Phòng, Hà Nội, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An.... Nhờ nghề nuôi ong mà kinh tế của nhiều hộ dân nơi đây phát triển hơn.
Cũng theo ông Tùng, giá mật ong từ hoa rừng ngập mặn tuy cao nhưng đi kèm với chất lượng: "Khác với những loại mật hoa khác mật ong hoa rừng ngập mặn được đánh giá "sạch" chuẩn vì rừng ngập mặn là môi trường tự nhiên, không có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học, nhờ đó mà đảm bảo được chất lượng và độ an toàn. Chất lượng mật ong thơm ngon, quyện, giàu chất khoáng, có vị ngọt dịu chứ không ngọt gắt. Đây cũng chính là lý do mà mật ong hoa rừng ngập mặn của HTX Mật ong Tùng Hằng luôn 'đắt hàng', sản xuất ra đến đâu đều tiêu thụ hết ngay đến đó'.
Nhờ lợi thế sẵn có về điều kiện tự nhiên nên mật ong hoa rừng ngập mặn của HTX được coi là đặc sản hiếm có. Nhờ chất lượng vượt trội, nhận được sự đánh giá cao của người dùng mà mật ong của HTX Mật ong Tùng Hằng đã đạt chứng nhận OCOP 4 sao vào năm 2023, cũng là đại diện của xã Đại Hợp và huyện Kiến Thụy tham gia chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP).
Đẩy mạnh phát triển chất lượng sản phẩm và xây dựng thương hiệu
Để thương hiệu mật ong rừng ngập mặn phát triển và được nhiều người biết đến như hiện nay không thể không kể đến việc thành lập HTX Mật ong Tùng Hằng, đây cũng chính là bước ngoặt lớn cho những người làm nghề nuôi ong tại xã Đại Hợp.
Ông Tùng cho biết, trước khi đến với nghề nuôi ong thì ông đã làm nhiều công việc khác nhau như làm dịch vụ nông nghiệp, làm máy cày, máy tuốt, khai thác các loại thủy sản ven bờ...
Thế nhưng, sau khi cánh rừng ngập mặt ở đây phát triển là nguồn thức ăn lớn cho đàn ong, chính vì thế, gia đình ông đã chuyển hướng sang phát triển nghề nuôi ong.
Theo kinh nghiệm của ông Tùng thì nghề nuôi ong không quá khó, nếu ai quan tâm đều có thể làm được, trong khi đó trước mặt nhà anh là cả rừng ngập mặn. Cây trong rừng ngập mặn lớn lên trong tự nhiên, không bị sâu bệnh nên hoa của rừng ngập mặn tuyệt đối an toàn.
"Tuy nhiên, nếu muốn có chất lượng mật ong tốt thì đàn ong giống phải tốt, năng suất cho mật mới cao. Giống ong nhà tôi và các hộ nuôi ong đều được lựa chọn kỹ càng, chủ yếu là giống ong nội địa. Ong nội địa tuy có kích thước nhỏ nhưng lại có sức đề kháng cao, có sức chống chịu tốt", ông Tùng nói.
Từ số lượng ban đầu chỉ có 2 đàn ong, giờ đây gia đình ông đã phát triển đến gần 400 đàn ông. Số lượng mật ong mà nhà ông sản xuất ra không đủ cung ứng cho khách hàng. Đã có năm, gia đình ông tùng thu được 5.000 lít mật ong rừng bán với giá 300.000 đồng/lít, sau khi trừ đi mọi chi phí thì thu lãi nửa tỷ đồng.
Ông Tùng chia sẻ, để mở rộng quy mô sản xuất mật ong tại địa phương mà một số hộ dân đã cùng nhau thành lập Tổ hợp tác nuôi ong vào năm 2010. Tổ hợp tác quy tụ những người có nhu cầu và mục đích phát triển kinh tế từ nghề nuôi ong. Tuy nhiên, thời điểm đó hiệu quả không cao, mật ong khó tiêu thụ, ít người bến đến dù chất lượng cũng không hề thua kém những dòng mật ong khác.
Lúc đó, ông Tùng đã rất trăn trở việc tìm đầu ra cho mật ong, nên ông đã bắt tay vào nghiên cứu. Đến tháng 5/2020, HTX Mật ong Tùng Hằng đã chính thức được thành lập theo Luật Hợp tác xã 2012 đã giúp người nuôi ong nơi đây có được hướng đi mới. Khi mới bắt đầu HTX có 7 thành viên và gần 30 hộ nuôi ong. HTX hoạt động theo hình thức sản xuất và bao tiêu sản phẩm. Từ lúc HTX đi vào hoạt động thì mật ong từ hoa rừng ngập mặn đã được nhiều người biết đến hơn. HTX đã bắt đầu có nhiều hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với các siêu thị, sàn điện tử, bưu điện Hải Phòng... giúp người ra ổn định đầu tư.
Để khắc phục tình trạng hàm lượng nước trong mật ong cao khiến mật bị loãng thì HTX đã sử dụng hệ thống máy ép tách nước thủy phân mật ong. Nhờ biết áp dụng công nghệ hiện đại nên mật ong của HTX đã được tách nước, giúp cho lượng nước cho mật ong chỉ còn dưới 23% đảm bảo đúng tiêu chuẩn của mật ong Việt Nam. Nhờ đó mà mật ong của HTX Mật ong Tùng Hằng có thời gian sử dụng lâu dài hơn, đảm bảo chất lượng tốt hơn.
Sau khi được công nhận là sản phẩm OCOP, có chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, có tem mác, nguồn gốc rõ ràng, nhờ đó mà giá trị sản phẩm của HTX được tăng lên rất nhiều. Chính vì thế, mật ong hoa rừng ngập mặt dần dần khẳng định được vị thế và uy tín của mình trên thị trường, có thể trực tiếp cạnh tranh với nhiều dòng mật ong từ các loại hoa khác.
Thời gian gần đây, hợp tác xã cũng đang tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất, giúp năng suất mật ong tăng cao.
Ngoài ra, Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng cũng thường xuyên mở các lớp đào tạo, chia sẻ kinh nghiệm, tập huấn cho bà con địa phương để có thể áp dụng nhiều cách làm hơn vào sản xuất mật ong, giúp chất lượng mật ong rừng ngập mặn ngày càng nâng cao.
"Nhờ rừng ngập mặn mà người dân nơi đây có kế sinh nhai, vừa tạo ra nguồn ngư lợi phong phú, giúp chắn sóng, giúp bảo vệ đê điều, làng mạc còn cho hoa sản xuất mật ong. Chính vì thế, giá trị của rừng ngập mặn là vô cùng lớn, giúp người dân và chính quyền địa phương luôn nâng cao ý thức bảo vệ rừng cũng như bảo vệ chính bản thân mình", ông Tùng nói.
Hàng năm, xã Đại Lợi đều tiến hành trồng bổ sung rừng ngập mặt, vừa giúp tăng diện tích rừng phòng hộ, tạo ra lá chắn giúp bảo vệ môi trường sinh thái, đồng thời góp phần phát triển kinh tế, nâng cao sản lượng và chất lượng mật ong rừng nơi đây.
Theo Báo Nhân Dân, Dân Việt
