Anh Lê Duy Toàn (34 tuổi) đã quyết định về nước, muốn góp công sức vào việc định vị giá trị cho bánh tráng Việt, cũng chính là cái "nôi" nuôi anh khôn lớn. Từ đó, Công ty TNHH xuất nhập khẩu thực phẩm Duy Anh ra đời
Từ bịch bánh tráng "made in Thailand" trên kệ siêu thị ở Mỹ
Ở làng nghề làm bánh tráng Phú Hòa Đông (Củ Chi, TP.HCM) nằm cách trung tâm thành phố khoảng 30km, rất nhiều người trẻ thuộc thế hệ của anh Toàn đã không lựa chọn tiếp nối nghề truyền thống của cha ông. Ngay cả Toàn, năm đó việc lựa chọn đi du học cũng là cách để anh trốn chạy khỏi cái nghề cực khổ này. "Ngày lên đường sang Mỹ du học, tôi đã nghĩ, mình sẽ "thoát" được mùi chua chua mỗi khi xay gạo, đổ bánh từ 4 giờ sáng", anh Lê Duy Toàn kể về thời điểm anh quyết định đi du học với ước mơ định cư tại Mỹ sau khi tốt nghiệp.
Năm 2006, khi đang là du học sinh ngành quản trị kinh doanh, trong một lần đi siêu thị ở Mỹ, anh đã vô cùng bất ngờ khi phát hiện trên kệ có rất nhiều bịch bánh tráng "made in Thailand" được bày bán.
"Không hiểu sao lúc nhìn thấy những gói bánh tráng được gắn mác Thái Lan, tôi lại cảm thấy bực bội khó tả. Quê mình sản xuất bánh tráng, nhưng tại sao không xuất khẩu được sang Mỹ, trong khi Thái Lan thì nhập hàng của Việt Nam về rồi đóng gói lại và xuất khẩu", anh Toàn chia sẻ. Sau đó, anh đã bắt tay vào tìm hiểu, giữ các mối liên hệ với những cửa hàng nơi mình từng làm phục vụ và dự định sau này sẽ ký gửi bánh tráng ở đó.
Sau khi tốt nghiệp đại học, anh Toàn đã từ bỏ cơ hội việc làm và định cư bên Mỹ, quyết định trở về quê hương để tìm cách xuất khẩu bánh tráng, miến và phở sang thị trường Mỹ, dù cho trong đầu anh lúc đó vẫn chưa mường tượng được hết những việc mà mình cần làm. Trước khi quyết định khởi nghiệp, anh Toàn cũng đã tham khảo ý kiến của gia đình ba mẹ nuôi tại Mỹ và nhận được sự ủng hộ của họ, điều đó khiến cho anh quyết tâm hơn.
Tuy nhiên, khi quyết tâm về Việt Nam nuôi quyết tâm xuất khẩu bánh tráng Việt: "Trời ơi điên hả con. Bố mẹ nuôi con ăn học từng ấy năm trời, tốn bao tiền sao không đi làm công ty lương cao mà lại làm cái nghề này", anh kể lại lời trách móc của người thân khi anh về quê hương khởi nghiệp.
Khởi nghiệp đưa bánh tráng Việt xuất ngoại
Sau khi quyết định khởi nghiệp, anh đã dồn hết toàn bộ vốn liếng mà mình tích góp rồi vay mượn thêm người thân khoảng 500 triệu đồng để bắt tay vào xây dựng nhà xưởng, thuê nhân công, máy móc...
Sau khi dành ra bao nhiêu tâm huyết và sự kỳ vọng của mình thì mẻ bánh đầu tiên đã ra lò nhưng vẫn chưa thực sự ngon. Chưa kể, mọi công đoạn đều là thủ công nên năng suất thấp, thẩm mỹ và chất lượng không cao. Dần dần thay đổi một vài chỗ thì những mẻ bánh tiếp theo cũng đã được cải thiện.
Anh đã gửi sản phẩm của mình đến Nhật Bản để chào hàng nhưng bị gửi trả về. Mẻ sau thì anh đóng gói gửi sang Mỹ nhưng kết quả cũng thế. Thậm chí, có các nhà phân phối trong nước cũng từ chối bánh tráng của anh.
Không lâu sau, du lịch ngày càng phát triển, khi đó một cánh cửa đã mở ra với nghề sản xuất bánh tráng của gia đình anh. Khi đó, có một đoàn khách du lịch Nhật Bản đã đến thăm quan di tích lịch sử địa đạo Củ Chi, sau đó được giới thiệu về quy trình sản xuất bánh tráng ở đây. Khi về, mỗi du khách đều lựa chọn mang bánh tráng về làm quà. Sau đó, đã có một khách hàng liên hệ với gia đình anh Toàn để hợp tác, nhập khẩu bánh tráng sang thị trường Nhật.
Tuy nhiên, mọi thứ cũng chỉ dừng lại ở việc đặt vấn đề, vì trong 8 tháng tiếp theo, tất cả 12 mẫu bánh mà anh Toàn gửi sang đều không được đối tác chấp nhận, phải đến mẫu thứ 13 thì họ mới đồng ý.
Sau một thời gian tìm hiểu, Toàn nhận ra mỗi thị trường sẽ ưa chuộng một loại sản phẩm có hình dạng, kích thước, độ dày hay mỏng khác nhau. Người tiêu dùng châu Âu có sở thích khác với người tiêu dùng ở các nước châu Á. Trong khi đó, ở thị trường Mỹ lại có một yêu cầu riêng, thị trường Thái Lan cũng hoàn toàn khác biệt.
Dần dần, từ bánh tráng, anh Toàn đã mở rộng sang sản xuất các loại phở khô, bún khô... Các sản phẩm nông sản truyền thống của Việt Nam như gạo trắng, gạo lứt, mè thậm chí là dưa hấu, thanh long, củ dền, bí đỏ, cải bó xôi... cũng đều được anh Toàn phân phối và xuất khẩu ra các nước.
Mở rộng thị trường ra 58 nước
Năm 2012, chỉ sau một năm đi vào sản xuất, một sự cố đã không may xảy ra khiến cho khu nhà xưởng của Duy Anh Foods bị thiêu rụi, chỉ còn lại tấm vách trơ trọi.
Dù gặp khó khăn, nhưng anh Toàn vẫn mạnh mẽ đứng lên. Dù bao công sức, vốn liếng đều bị cháy rụi nhưng ngay lập tức anh đã xây dựng lại một nhà xưởng hiện đại hơn, an toàn hơn rộng 15.000m2 nhờ tiền vay mượn của bạn bè người thân. Mọi thứ trong nhà xưởng mới đều khang trang, sạch sẽ và chuẩn quy trình sản xuất.
Trải qua quãng thời gian khó khăn, giờ đây thị trường xuất của của Duy Anh Foods đã lên đến 58 quốc gia. Tập trung chủ yếu ở khu vực châu Âu và nhưng thị trường lớn như Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Úc... với sản lượng trung bình 30-40 tấn sản phẩm các loại.
Để đạt được kết quả này, các sản phẩm của Duy Anh Foods đều đã đạt chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng của Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA), đạt chứng nhận ISO 2000, đạt chứng nhận Kosher, Organic...
Trước những ảnh hưởng lớn của đại dịch Covid-19, Duy Anh Foods đã nỗ lực đưa ra thị trường sản phẩm bún khoai lang tím, đặc biệt là bổ sung thêm loại bún ngũ cốc với 5 loại hạt (đậu đỏ, đậu đen, đậu nành, đậu xanh và mè đen). Tại Hội chợ triển lãm quốc tế về thương mại thực phẩm & đồ uống Thaifex 2022 sản phẩm bún dưa hấu của Duy Anh Foods đã được trưng bày cùng 13 sản phẩm sáng tạo nổi bật của các nước tham gia hội chợ. Bún dưa hấu của Duy Anh Foods cũng chính là sản phẩm nông nghiệp sáng tạo duy nhất của Việt Nam được góp mặt tại hội chợ này.
