Nhà sáng lập Ê Đê Café, anh Y Pốt Niê: Bỏ việc bác sĩ về quê khởi nghiệp với cà phê theo cách làm của người Ê Đê

Minh Hà
Theo chia sẻ từ nhà sáng lập Y Pốt Niê, có rất nhiều doanh nghiệp làm cà phê ở Đắk Lắk nhưng trong số đó rất ít người đồng bào dân tộc, đặc biệt là người Ê Đê kinh doanh cà phê, anh chính là người đầu tiên mở doanh nghiệp ở nơi đây 

Năm 2013, anh Y Pốt Niê tốt nghiệp tại Trường Cao đẳng Y dược Đà Nẵng, sau đó anh đã dành 2 năm để học chuyên tu rồi vào làm việc tại Bệnh viện 175 ở TP.HCM. Hai năm sau, anh đã chuyển về Đắk Lắk và vẫn tiếp tục theo nghề y. Ngoài thời gian làm việc thì anh đều tranh thủ thời gian để tìm tòi, học hỏi và thực hành cách rang, xay cà phê truyền thống từ chính những người trồng cà phê theo cách dân dã mà người đồng bào Ê Đê vẫn hay làm.

nha-sang-lap-e-de-cafe-y-pot-nie-1-1704193732.jpg
Nhà sáng lập thương hiệu Ê Đê Café, anh Y Pốt Niê

Anh Y Pốt chia sẻ, chính công đoạn rang cà phê sẽ quyết định hương vị của cà phê. Trong suốt quá trình rang cà phê người làm phải đều tay, phải giữ lửa liu riu mới giữ được mùi vị tự nhiên nhất của loại hạt này. Tùy vào khẩu vị, độ tuổi mà sẽ cho ra sản phẩm cà phê nâu sậm và nâu đen ở từng mức nhiệt độ khác nhau.

Đầu năm 2019, anh Y Pốt đã tự mình lựa chọn hạt cà phê trên rẫy của nhà mình rồi làm cà phê bột để đem bán trên mạng xã hội. Khi đó, anh đã nhận được nhiều sự quan tâm và động viên của mọi người. Từ đó Y Pốt đã quyết định khởi nghiệp bằng bột cà phê rang xay theo cách làm của người Ê Đê.

Để đảm bảo đủ nguồn nguyên liệu, anh Y Pốt đã vận động bà con trong buôn chuyển đổi hình thức canh tác để sản xuất ra loại hạt cà phê sạch. Nhiều người dân đã đồng ý với anh chuyển hướng sang trồng cà phê hữu cơ. Đến giữa năm 2019, anh Y Pốt quyết định nghỉ việc và dấn thân vào con đường kinh doanh, anh thành lập Công ty TNHH Ê Đê Café.

Để tìm đầu ra cho cà phê của mình, anh Y Pốt đã tham gia các hội trợ, các triển lãm và nhiều sự kiện về nông sản hữu cơ. Anh cũng giới thiệu sản phẩm của mình trên nhiều kênh trực tuyến, phân phối cà phê thông qua các đại lý, công ty rang xay cà phê.

Là người có vốn tiếng Anh nên anh Y Pốt đã tham vào các diễn đàn kinh tế nước ngoài để tìm đối tác cho sản phẩm của mình. Thông qua quá trình trao đổi, có một số công ty Nhật Bản hay các nước Trung Đông đã cử đại diện đến tận nơi để tìm hiểu, đặt vấn đề để thu mua cũng như hợp tác phát triển để xuất khẩu cà phê hữu cơ.

nha-sang-lap-e-de-cafe-y-pot-nie-2-1704193732.jpeg
Rẫy trồng cà phê hữu cơ của anh Y Pốt

Ê Đê Café cũng từng đóng thùng hơn 10 tấn cà phê để gửi cho đối tác tại Singapore. "Có nhiều doanh nghiệp nước ngoài đến để liên hệ hợp tác, đưa thương hiệu Ê Đê Café đi ra thị trường quốc tế. Rất nhiều khách hàng đến từ các nước như Hà Lan, Malaysia, Singapore, Mông Cổ yêu thích hương vị của cà phê Ê Đê và đến tận nơi mua về", anh Y Pốt chia sẻ.

Tuy nhiên, chỉ sau 3 tháng đi vào hoạt động thì đại dịch Covid-19 ập đến đã khiến công ty của Y Pốt phải tạm ngừng nhiều hoạt động kinh doanh. Trong khoảng thời gian đó, Y Pốt vẫn tiếp tục nghiên cứu phát triển và vận hành vùng trồng cà phê bền vững. Anh cho biết, tuy có nhiều hoạt động kinh doanh phải tạm ngừng nhưng bắt đầu từ đợi dịch Covid-19 đầu tiên thì số lượng cà phê xuất đi các nước đã tăng cao. Năm 2021, mỗi tháng Ê Đê Café đã xuất khẩu trung bình hơn 20 tấn cà phê sang các nước Đài Loan, Singapore, Hong Kong.

Ê Đê Café bắt đầu kinh doanh trở lại vào năm 2022 thông qua các kênh đại lý, phân phối đến các quán cà phê và các kênh bán hàng online. Năm 2022, Ê Đê Café ghi nhận doanh thu 7,5 tỷ đồng đạt lợi nhuận 1,2 tỷ đồng. Anh Y Pốt Nie còn được Trung Ương Hội Nông Dân Việt Nam trao tặng danh hiệu Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2022. Đầu năm 2023 đến thời điểm gọi vốn, Ê Đê Café đã đạt doanh thu 10 tỷ đồng với lợi nhuận 1,6 tỷ đồng. Hiện tại, Ê Đê Café đang sản xuất cà phê theo phương pháp xay thủ công và rang xay bằng máy.

Anh Y Pốt Niê tự nhận mình còn nhiều thiếu sót trong kinh doanh nhưng anh có đam mê với nghề này. Hiện tại, anh đang sở hữu 10ha đất trồng cà phê chưa kể đến tổng cộng 50ha diện tích cà phê anh liên kết với anh em, với người dân trong buôn làng. Ngoài việc giúp người dân có công việc ổn định thì Ê Đê Café cũng thường xuyên hướng dẫn người dân địa phương quy trình chăm sóc, thu hoạch cà phê. Công ty đã giúp đỡ, tư vẫn cho 56 hộ nghèo, khó khăn về vốn, vật tư, giống cây trồng, vật nuôi trị giá hàng chục triệu đồng. Bên cạnh đó, mỗi năm công ty cũng trích khoảng 50 triệu đồng lợi nhuận cho việc làm phúc lợi, giúp đỡ người dân Ê Đê có hoàn cảnh khó khăn.

Khoảng 4 tháng trước, anh Y Pốt đã chia sẻ về Ê Đê Café trên mạng xã hội và được nhiều người nước ngoài chú ý. Đã có khách hàng đến tận nhà xem mô hình, công ty cũng đã chốt được một nửa container cà phê đến Đức và một nửa container đến Canada. Anh Y Pốt chia sẻ, mục đích của anh là không chỉ bán cà phê trong nước mà còn xuất khẩu ra nước ngoài. Tuy nhiên, do khả năng có hạn nên cần đến sự hỗ trợ của các nhà đầu tư.

Mới đây, trong chương trình Shark Tank Việt Nam mùa 6, nhà sáng lập của Ê Đê Café đã đến huy động 5 tỷ cho 10% cổ phần từ các "cá mập". Sau quá trình thương thảo, Shark Hùng Anh đã đề nghị đầu tư 2,5 tỷ đồng đổi lấy 20% cổ phần, còn 2,5 tỷ đồng khác là khoản vay chuyển đổi không lấy lãi. Khi đó, Shark Minh Beta cũng ra deal tương tự đã khiến cho Shark Hùng Anh phải nhanh chóng quyết định rút Golden Ticket trị giá 100 triệu đồng để có thể deal độc quyền với anh Y Pốt.

Cuối cùng, nhà sáng lập của Ê Đê Café quyết định chấp nhận đề nghị đầu tư của Shark Hùng Anh và nhận lấy tấm Golden Ticket 100 triệu đồng và "chốt" thương vụ thành công.

nha-sang-lap-e-de-cafe-y-pot-nie-3-1704193732.jpg
Ê Đê Café chốt deal với Shark Hùng Anh trên chương trình Shark Tank Việt Nam mùa 6