Bước ra khỏi vùng an toàn
Chị Vũ Thị Lệ Thủy chia sẻ, quê gốc của chị ở Nam Định, từ năm 1989 là chị theo gia đình lên Cao Phong. Sau khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm Tây Bắc thì chị đã đi dạy và làm thêm nhiều nghề để tăng thu nhập, giúp cải thiện cuộc sống gia đình. Đến cuối năm 2014, một bước ngoặt đã đến với chị khi quyết định lập nghiệp với cây cam. Là một người từ nhỏ đã gắn với đất cam, chị Thủy luôn thấu hiểu cho nỗi vất vả của người trồng cam cũng như sự thăng trầm của chính quả cam trên đất Cao Phong này.
Chị Thủy cho biết, nếu muốn sản phẩm cam Cao Phong có được chỗ đứng trên thị trường thì thì cần phải có một quy trình sản xuất an toàn, minh mạch, sản phẩm cần có tem truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Khi đó, nói là làm, chị Thủy đã quyết định thay đổi phương thức canh tác từ truyền thống sang tiêu chuẩn VietGAP.
Dù sản xuất cam theo tiêu chuẩn VietGAP tốn nhiều công sức và chi phí nhưng giá 'cam sạch' khi đưa ra thị trường thì giá lại không cao hơn bao nhiêu so với giá bán của các loại cam đại trà khác.
Khi đó, chị Thủy cũng xác định, nếu muốn đi đường dài vẫn nên có bạn đồng hành. Chính vì thế vào tháng 8/2018, chị Thủy đã mạnh dạn vay vốn rồi thành lập HTX 3T Nông sản Cao Phong, vận động những hộ dân có cùng mục tiêu với mình tham gia liên kết sản xuất cam sạch. Giờ đây, HTX đã có 15 thành viên với 21ha đất trồng cam đang cho thu hoạch. Mỗi năm, HTX thu về được khoảng 400 tấn cam đạt tiêu chuẩn VietGAP, đảm bảo được chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm.
Cam cùng một số sản phẩm khác của HTX đã được cấp chứng nhận OCOP 4 sao và chứng nhận ISO 9001. Thị trường tiêu thụ chủ yếu của 3T Farm tập trung ở các thành phố lớn và các hệ thống, cửa hàng phân phối thực phẩm sạch. HTX 3T Farm còn nằm trong 35 dự án trên tổng số 740 dự án của cả nước tham gia vào cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo được tổ chức bởi Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ VIệt Nam tổ chức.
Bên cạnh cam tươi thì 3T còn sản xuất các loại sản phẩm từ cam như detox cam, mứt cam, bột cam nguyên chất, trà đu đủ đực, trà hoa cúc, trà hoa đậu biếc... Bên cạnh đó, HTX còn giúp tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động tại địa phương nhũng như các đồng bào thiểu số, mức thu nhập trung bình 6-8 triệu đồng/người/tháng.
Chị Thủy chia sẻ, ngay từ đầu mục tiêu của HTX chính là sản xuất gắn liền với bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng, người lao động, cùng phát triển nền kinh tế xanh bền vững. Cũng theo chị Thủy, HTX luôn nhận thức được việc liên kết sản xuất sẽ giúp cho nông sản có giá trị cao hơn. Các thành viên trong HTX còn có phương châm "Vườn cam 3 tốt: tốt giống, tốt đất, tốt từ tâm". Nhờ đó mà thương hiệu cam Cao Phương ngày càng xây dựng được chỗ đứng, một ngày nào đó sẽ đứng vững trên thị trường.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào sản xuất cam an toàn
Sau khi thu hoạch thì cam tươi của HTX sẽ được đưa vào dây chuyền sơ chế trong đó có khâu sục rửa ozone, làm sạch và sấy khô rồi mới đưa vào đóng gói. Toàn bộ sản phẩm của HTX khi đưa ra thị trường đều có tem truy xuất nguồn gốc và đóng gói cẩn thận, ngoài ra còn có các thông tin liên quan đến HTX để giúp khách hàng có thêm niềm tin.
Bên cạnh đó, HTX còn đi đầu trong việc áp dụng nhật ký điện tử vào sản xuất và nhận được sự đồng tình ủng hộ của các thành viên. Vì việc áp dụng công nghệ số vào quá trình sản xuất không phải việc làm đơn giản, do đó HTX cũng đã cử cán bộ đến các hộ gia đình để hỗ trợ. Nhờ đó mà từng hoạt động chăm sóc cây trồng của các hộ đều được cập nhật đầy đủ lên các phần mềm.
Theo chia sẻ của chỉ Thủy, điểm mạnh và khác biệt của HTX so với nhưng đơn vị khách đó chính là sự liên kết chặt chẽ giữa HTX với các hộ sản xuất. Bên cạnh việc cập nhật nhật ký điện tử thì các hộ xã viên còn tham gia vào nhóm, mọi thông tin liên quan đến công việc hàng ngày đều được cập nhật vào trong đó.
Trước khi cam được xuất ra thị trường thì HTX còn sử dụng máy Brix để đo độ ngọt, hoạt động này giúp đảm bảo chất lượng của cam rồi phân loại chúng theo từng nhóm ngọt.
Ngoài ra, HTX còn tham gia vào khâu hướng dẫn các hộ xã viên kỹ thuật sản xuất, canh tác. HTX còn đứng ra bao tiêu đầu ra sản phẩm, hỗ trợ chi phí, tư vấn mua giống, vật tư nông nghiệp. Đối với những hộ nông dân trồng cam mới hoàn toàn sẽ được HTX hỗ trợ 60% giống. Trong quá trình trồng cam, HTX lựa chọn sử dụng phân vi sinh và các loại vật tư nông nghiệp có nguồn gốc hữu cơ, nhờ đó mà khi thu hoạch thì sản phẩm có được chất lượng tốt nhất, đảm bảo an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng, được nhiều khách hàng tin tưởng. Nhờ những điều này mà giá thành sản phẩm luôn ổn định, giúp đảm bảo đời sống cho bà con xã viên.
HTX cũng luôn thực hiện xây dựng tốt kế hoạch để có thể giữ vững được mục tiêu đã được đề ra là “Giữ vững và nâng tầm thương hiệu cam Cao Phong” hướng đến sản xuất an toàn. HTX còn định hướng nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng đến sản xuất an toàn. Theo định hướng này thì hiện tại khoảng ⅔ diện tích trồng cam của HTX đã và đang thực hiện tốt việc bón phân trùn quế, phun và tưới nước bằng dịch trùn quế giúp tăng sức đề kháng cho cây, giúp tỉ lệ ra hoa, đậu quả ở cây cao.
Ngoài ra, các hộ xã viên còn sử dụng đậu tương, ngô, cá tươi rồi ủ với men vi sinh hữu cơ để tạo thành phân bón cho cây cam, hạn chế tối đa việc sử dụng phân bón hóa học. Toàn bộ các bể ủ phân trong các vườn cam của HTX đều có nắp đậy và phủ nilon lên tránh gây mùi. Toàn bộ các hộ nông dân trong HTX đều tuân thủ nội quy của HTX, không sử dụng thuốc diệt cỏ để bảo vệ được môi trường đất, môi trường nước.
Tuy có nhiều điều kiện, nhiều cơ hội nhưng HTX vẫn còn gặp không ít khó khăn như trình độ của các cán bộ quản lý chưa cao, trình độ công nghệ thông tin chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao, khả năng tài chính còn thấp chưa đủ để thu hút nhân tài, chưa trang bị được trang thiết bị máy móc hiện đại để có thể chế biến sản phẩm sâu hơn, chưa xây dựng được trụ sở làm việc riêng biệt, chưa có điểm bán và trưng bày sản phẩm.
Khai thác tiềm năng du lịch của địa phương góp phần ổn định đầu ra sản phẩm
Chỉ Thủy chia sẻ, hiện nay HTX đang phát triển mô hình nông nghiệp kết hợp du lịch sinh thái. Du khách đến nơi đây sẽ được tham quan, trải nghiệm văn hóa, tham quan nhà truyền thống, nghỉ ngơi tại nhà sàn truyền thống của người Mường, trải nghiệm ẩm thực sau khi tham quan vườn cam của HTX. Nhờ hoạt động này mà sản phẩm OCOP của HTX được nhiều người biết đến hơn nhờ du khách mua quà về làm kỷ niệm.
Nhờ phát triển du lịch sinh thái mà ngoài HTX tăng được nguồn thu mà cách thành viên trong HTX cũng như người dân có thêm nhiều công ăn việc làm ơn. Người dân ở đây có thêm thu nhập nhờ vào việc bán nông sản, dịch vụ lưu trú, hướng dẫn viên du lịch. Ngoài ra, HTX cũng tổ chức thêm nhiều lớp đào tạo giúp người dân nâng cao kỹ năng, giúp họ cải thiện kỹ năng giao tiếp và phục vụ du lịch.
Để thu hút du khách đến với địa phương thì HTX cũng liên kết với một số hộ dân bản địa cung cấp các loại nông sản an toàn, xây dựng nhiều thức đơn mang đậm bản sắc văn hóa của các dân tộc địa phương. Nhờ đó mà HTX đã góp phần giúp phát huy được việc khai tách, phát huy giá trị văn hóa, lịch sử đồng giờ giúp người dân tăng thêm nguồn thu.
Để có thể giữ vững được thương hiệu cam Cao Phong nói chung và mở rộng thị trường cho HTX, nâng cao chất lượng sản phẩm thì trong thời gian tới HTX sẽ liên kết với trường Đại học Bách khoa Hà Nội để triển khai lắp đặt chuỗi dây chuyền sơ chế sản phẩm. Trong 5 năm tới, HTX hướng đến mục tiêu có 5ha trồng cam được cấp chứng nhận hữu cơ.
Nhờ quy trình sản xuất đáp ứng theo yêu cầu tiêu chuẩn VietGAP, chấp hành nghiêm túc nội quy được HTX đề ra mà sản phẩm của HTX khi ra ngoài thị trường thì nhận được nhiều yêu thích và phản hồi tích cực của khách hàng. Ngoài ra, mẫu mã sản phẩm đẹp, hương vị đậm đà, chất lượng sản phẩm tốt, anh toàn với người tiêu dùng. Giờ đây, sản phẩm cam của HTX đã có mặt tại nhiều tỉnh thành trên cả nước như Hà Nội, Thái Bình, Hải Phòng, Thanh Hóa, TP.HCM.
Theo VnBusiness
