Anh Tô Văn Khiêm, Giám đốc Hợp tác xã Chè an toàn Khe Cốc: Tiên phong trồng chè sạch ở Phú Lương xuất khẩu ra nước ngoài 

Đi tiên phong trong sản xuất chè sạch tại Phú Lương

Anh Tô  Văn Khiêm sinh ra và lớn lên tại mảnh đất Phú Xuyên (Hà Nội), năm 1975 anh đã theo bố mẹ đến sống ở vùng đất Tức Tranh, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên theo diện xây dựng vùng kinh tế mới. Khi đến Thái Nguyên anh Khiêm mới tròn 5 tuổi. Trước khi theo nghề sản xuất trà như bây giờ thì anh Khiêm cũng từng làm qua nhiều công việc khác nhau.

Trong quãng thời gian 2011-2012, anh Khiêm có cơ hội đến thăm một số vùng chè nổi tiếng ở Nhật Bản. Lúc đó, anh đã nhận thấy sản phẩm trà nước bạn có giá trị kinh tế rất cao, cao hơn nhiều so với trà trong nước. Chính vì thế, lúc về Việt Nam anh Khiêm đã quyết định từ bỏ công việc đang làm để về vùng đất Tức Tranh phát triển vùng chè Khe Cốc. Vùng trồng chè của anh Khiêm chính là vùng chè an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP đầu tiên của huyện Phú Lương. 

Năm 2018, anh Tô Văn Khiêm chính thức thành lập Hợp tác xã Chè an toàn Khe Cốc ngay tại xã Tức Tranh, Hợp tác xã bao gồm 15 thành viên. Lúc đó, Hợp tác xã cũng chuyển từ sản xuất chè VietGAP sang hướng trồng và sản xuất chè theo hướng hữu cơ. 

Đến năm 2023, vùng nguyên liệu chè của Hợp tác xã Chè an toàn Khe Cốc có diện tích khoảng gần 100ha, trong đó Hợp tác xã đang liên kết với 3 tổ hợp tác với 20ha diện tích trồng chè đã được chứng nhận hữu cơ, 30ha diện tích trồng chè đang được Hợp tác xã chuyển đổi sang tiêu chuẩn hữu cơ. Trong 20ha diện tích chè hữu cơ hiện có thì Hợp tác xã Chè an toàn Khe Cốc đang bao tiêu khoảng 80% sản lượng chè tươi. 

Theo chia sẻ của anh Khiêm, hiện có khoảng 12-13 sản phẩm chè được Hợp tác xã Chè an toàn Khe Cốc sản xuất và đưa ra thị trường, giá bán chè giao động từ 500 nghìn - 1,2 triệu đồng/kg. Trong đó, Hợp tác xã tập trung vào 5 dòng sản phẩm chính là trà móc câu, trà tôm nõn, trà đinh, trà túi lọc và matcha trà xanh, ngoài ra thương hiệu trà móc câu của HTX cũng là một trong #9 thương hiệu trà móc câu CHUẨN ngon THƯỢNG HẠNG. Hiện đã có nhiều sản phẩm của Hợp tác xã đạt chứng nhận OCOP, đạt danh hiệu sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu, danh hiệu sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu. 

Giờ đây, chè Khe Cốc đã có mặt tại nhiều tỉnh thành trên cả nước như Hà Nội, Quảng Ninh, Hà Nam, Ninh Bình, Hải Phòng... Ngoài ra, Hợp tác xã còn bán chè Khe Cốc sang một số thị trường nước ngoài. 

Xuất khẩu trà Khe Cốc ra thị trường nước ngoài 

Năm 2019, nhận được sự giới thiệu của Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên, Hợp tác xã Chè an toàn Khe Cốc đã ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm của mình với một doanh nghiệp Ba Lan. Nhờ hợp đồng này mà Hợp tác xã đã xuất khẩu được 3 sản phẩm là trà túi lọc, kẹo trà xanh, matcha trà xanh sang thị trường châu Âu.

Sau khi dịch Covid-19 được kiểm soát vào năm 2022, Hợp tác xã đã nối được thị trường với Cộng Hòa Séc và xuất khẩu sang đó hơn 10 tấn trà búp khô.

Sang năm 2023, Hợp tác xã đã kết nối được với thị trường Mỹ để tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra, trong năm 2023 có một số đơn vị đã ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho Hợp tác xã để có thể đưa sản phẩm chè Khe Cốc đến với nhiều nơi trên thế giới. 

Anh Khiêm tiết lộ, trong thời gian tới Hợp tác xã sẽ giới thiệu và ra mắt thị trường một số loại sản phẩm mới được làm từ trà xanh để có thể đáp ứng được nhu cầu của nhiều khách hàng hơn. 

Với quy mô sản xuất đều như hiện nay thì Hợp tác xã Chè an toàn Khe Cốc đang tạo công ăn việc làm cho khoảng 6 lao động thường xuyên và 25-30 lao động thời vụ với mức lương thu nhập trung bình khoảng 6-9 triệu đồng/người/tháng.

Anh Khiêm cho biết, từ khi Hợp tác xã Chè an toàn Khe Cốc được thành lập đến nay thì đời sống và thu nhập của bà con đã có sự thay đổi đáng kể. Thay đổi lớn nhất chính là cách bà con chuyển từ phương thức trồng chè truyền thống sang trồng chè theo hướng an toàn, góp phần mang đến sản phẩm chè sạch đồng thời đảm bảo sức khỏe cho người trồng chè. 

Ngoài ra, khi tham gia vào Hợp tác xã thì bà con xã viên cũng được phổ biến những kiến thức, kinh nghiệm trồng chè theo tiêu chuẩn hữu cơ, nhờ đó mà giá trị và chất lượng của cây chè ngày một tăng. 

Trước đây giá chè búp khô chỉ khoảng 100 nghìn đồng/kg, cho đến nay thì đã tăng gấp 3 lần. Đặc biệt, sau khi xóm Khe Cốc được ông nhận là xóm NTM kiểu mẫu và NTM thông minh thì thu nhập của bà con nơi đây đã tăng từ 25-30 triệu đồng/người/năm lên hơn 100 triệu đồng/người/năm.

Anh Khiêm cho biết kế hoạch của Hợp tác xã từ nay đến 2025 sẽ chuyển đổi hoàn toàn vùng chè Khe Cốc sang hướng hữu cơ đồng thời phát triển hoạt động du lịch cộng đồng gắn liền với trồng và chế biến chè. 

Tính riêng năm 2022, Hợp tác xã Chè an toàn Khe Cốc đã tiếp đón khoảng 30 đoàn khách du lịch của các tỉnh đến tham quan, trải nghiệm vùng trồng chè của Hợp tác xã. 

Anh Tô Văn Khiêm không chỉ đảm nhiệm vai trò Giám đốc của Hợp tác xã Chè an toàn Khe Cốc mà còn làm trưởng xóm Khe Cốc. Anh luôn tích cực đi đầu trong phong trào tại địa phương, luôn sẵn lòng giúp đỡ bà con cùng làm giàu. 

Nhờ những thành tích đạt được trong thời gian qua mà anh Tô Văn Khiêm đã được nhận bằng khen từ các cấp, ngành địa phương. Năm 2020 anh Tô Văn Khiêm đã được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân làng nghề Việt Nam. Năm 2023, anh cũng đã vinh dự được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là 1 trong 100 Nông dân Việt Nam xuất sắc. 

Theo Dân Việt