Xây dựng mô hình nông nghiệp giúp nông dân tập trung vào canh tác
Chú Bảy (chú Bùi Chơn, ngụ tại xã Ninh Hương, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa) hiện đang sở hữu một trang trại rộng 8ha, chi sẻ đây là lần đầu tiên chú biết đến mô hình bán xoài ngay cả khi cây còn chưa ra hoa. Lúc đó, giá cả đã được xác định rõ ràng, chú không cần lo lắng đến việc tìm đầu ra cho vườn xoài mà chỉ cần tập trung vào sản xuất, canh tác.
Chú Bảy cho biết, nhờ đội ngũ nhân sự của EcoNations mà xoài 7 Chơn của chú có thương hiệu. EcoNations là startup công nghệ nông nghiệp được sáng lập và điều hành bởi chị Nguyễn Thị Lê Na.
Nguồn cảm hứng của chị Nguyễn Thị Lê Na cùng cộng sự được lấy từ mô hình "Cây xoài nhà tôi" của tỉnh Đồng Tháp. Sau đó, đội ngũ EcoNations đã đến Khánh Hòa và hợp tác với chú Bảy. Theo mô hình này thì mỗi khách hàng chỉ cần "đầu tư" từ 500 nghìn đến 700 nghìn đồng là có thể sở hữu một cây xoài to khỏe, được canh tác theo tiêu chuẩn thuận theo tự nhiên ở trong vườn xoài 7 Chơn nhà chú Bảy. Mỗi cây trong vườn đều được định danh bằng một tấm biển nhỏ, trên đó gắn mã QR kèm lời nhắn của người mua.
Khi xoài chín, khách hàng có thể đến tận vườn xoài để thăm rồi thu hoạch quả, hoặc đội ngũ của EcoNations cùng với chú Bảy sẽ giúp họ thu hoạch xoài và gửi đến tận nhà khách hàng. Khi bán cây cho khách thì nhà vườn cam kết mỗi cây sẽ cho sản lượng tối tiểu 20-25kg xoài. Nếu cây không ra đủ thì nhà vườn sẽ bù cho khách từ những cây dự phòng trong vườn.
Nhà sáng lập Lê Na cho biết, với mô hình này thì những người nông dân như chú Bảy có thể yên tâm sản xuất bởi có nguồn vốn ban đầu mà không cần lo đầu ra. Còn về phía khách hàng, họ sẽ được sử dụng những sản phẩm an toàn, rõ nguồn gốc xuất xứ và có được một trải nghiệm mới khi được ăn quả từ cây của chính mình.
Trong lần mở bán đầu tiên vào tháng 12/2023, đã có hơn 100 cây xoài trong vườn được khách hàng đầu tư. Giờ đây, nhà vườn đã bán khoảng 1000 cây xoài cho khách hàng từ Nam ra Bắc.
Chị Lê Na chia sẻ với phóng viên Báo đầu tư rằng, đội ngũ của chị đã dành thời gian gần 1 năm để vừa xây dựng ứng dụng EcoNations, vừa ghi nhận lại dữ liệu của từng cây xoài theo phương pháp thủ công. Sau đó, tích hợp thông tin của từng cây trong vườn (ảnh, video) vào trong ứng dụng.
Tháng 3 năm nay, ứng dụng EcoNations đã bước đầu hoàn thiện, giờ đây với 1 vườn xoài mới tương tự như vườn nhà chú Bảy chỉ cần khoảng 1 tuần là có thể cập nhật được toàn bộ dữ liệu. Tuy nhiên, những thông tin khác như quy trình chăm sóc cây trong vườn, quá trình phát triển của từng cây xoài như thế nào hiện vẫn chưa được tích hợp vào ứng dụng mà vẫn đang được cung cấp đến khách hàng theo phương pháp thủ công, chưa cập nhật được theo thời gian thực. Chính vì thế, EcoNations vẫn còn chặng đường dài nghiên cứu và phát triển ứng dụng của mình.
Theo nhà sáng lập của EcoNations, khi khởi nghiệp, không cần thiết phải có một sản phẩm hoàn hảo rồi mới mang đi bán, đôi khi sản phẩm chưa hoàn thiện mà vẫn được khách hàng ủng hộ cũng chính là niềm hạnh phúc.
Bên cạnh mô hình "Cây xoài nhà tôi", EcoNations còn triển khai mô hình "Tổ ong nhà tôi" song song để tạo thành hệ sinh thái đa sản phẩm. Tổ ong sẽ được đặt ngay dưới gốc xoài, ong sẽ hút mật từ hoa xoài và cho mật ong đồng thời giúp thụ phấn cho hoa xoài trong vườn.
Chỉ cần đầu tư khoảng 3 triệu đồng, khi tham gia mô hình "Tổ ong nhà tôi" khách hàng sẽ sở hữu một tổ ong của riêng mình mà không cần phải mang tổ ong về nhà nuôi. Đội ngũ của dự án sẽ giúp khách hàng quản lý, chăm sóc, cập nhật thông tin và vận chuyển mật ong sau khi thu hoạch đến khách hàng.
Nhân rộng và lan tỏa mô hình nông nghiệp sinh thái
Nhà sáng lập EcoNations cho biết, việc phối hợp với nông dân trồng xoài, nuôi ong, không phải hoạt động chính mà startup hướng tới. Hai mô hình hiện tại có vai trò là dự án thử nghiệm trước khi Econations mở rộng hoạt động với những trang trại khác.
Mục tiêu của chị Lê Na chính là có nhiều người nông dân như chú Bảy có thể tham gia vào nền tảng EcoNations, giúp người nông dân bán các sản phẩm nông nghiệp của mình ngay khi chưa hình thành. Có thể hiểu nôm na đây chính là một hình thức gọi vốn cộng đồng, tương tự một số nền tảng gọi vốn cộng đồng khác như GoFundMe hay Kickstarter.
Chị Lê Na cho biết, EcoNations là nền tảng gọi vốn cộng đồng đầu tiên trong mảng nông nghiệp tại Việt Nam, mục tiêu là chính là giúp hỗ trợ người nông dân chứ không phải tự mình trồng cây rồi cạnh tranh với người nông dân.
Trước đây, chị Lê Na cũng từng làm nông dân, chị từng từ bỏ công việc ổn định ở Hà Nội để về Nghệ An trồng cam, chung tay với người nông dân địa phương thay đổi cuộc sống nhờ trồng cam sinh thái. Mô hình trồng cam này không sử dụng thuốc trừ sâu hay phân bón hóa học mà được canh tác theo hướng tự nhiên.
Giờ đây, thương hiệu Cam Vinh Kỳ Yến cho chị sáng lập đang là thương hiệu nông sản mạnh có tiếng tăm trên thị trường. Sản phẩm của thương hiệu này chính là những trái cam tươi đã và đang có mặt trong những chuỗi bán lẻ lớn của nước ta, các dòng sản phẩm phái sinh khác như tinh dầu, mứt... đã tiếp cận được nhiều thị trường quốc tế.
Thành công với mô hình Cam Vinh Kỳ Yên, chị Lê Na vẫn không ngừng trăn trở việc lan tỏa mô hình nông nghiệp sạch. Chị đã tự đặt ra câu hỏi làm thế nào để có thêm nhiều trang trại trên cả nước có thể trở thành Cam Vinh Kỳ Yến thứ 2, thứ 3, thứ n? Khi đó, chị hiểu rằng, chỉ khi sử dụng sức mạnh công nghệ mới có thể giúp mô hình nông nghiệp sạch lan tỏa và mở rộng mà không bị giới hạn bởi thời gian hay khoảng cách.
Sau đó, chị Nguyễn Thị Lê Na đã cùng với một số cộng sự của mình thành lập Công ty cổ phần EcoNations vào tháng 1/2024. Dù sản phẩm của chị vẫn đang ở giai đoạn sơ khai nhưng chị Lê Na vẫn rất tự tin về sản phẩm của mình. Dự kiến, trong nửa cuối năm nay, EcoNations có thể mở rộng hợp tác với các trang trại trên khắp cả nước. Econations sẽ giúp những trang trại đang hợp tác hiểu rõ hơn về phương pháp canh tác sinh thái và gọi vốn đầu tư từ người mua. Đơn vị này sẽ đứng ở vị trí trung gian, giúp kiểm soát quá trình canh tác của trang trại và giải ngân vốn theo từng đợt.
EcoNations dự kiến, khi có nguồn dữ liệu đủ lớn sẽ mở rộng thêm các tính năng như dùng công nghệ để hỗ trợ nông dân canh tác và bán hàng. Bên cạnh đó, khách hàng có thể đánh giá về chất lượng sản phẩm ngay trên ứng dụng, giúp các trang trại tốt được tiếp tục nhận vốn vào năm tiếp theo.
Theo Báo đầu tư